Artikelen

Goussainville, 20 kilometer ten noorden van Parijs, is een bloeiende plaats met tal van winkels en een eigen RER-halte. Maar nauwelijks 1 kilometer verderop ligt het Vieux Pays de Goussainville, een spookstad met een tragisch verleden.

_______________________________________________________________

Als je van de zomer in de buurt van het departement Bouches- du-Rhône bent, is een niet te missen tip: die voetsporen van schilder Vincent van Gogh en schrijver Alphonse Daudet. Praat je over Arles, Fontvieille, Les-Baux-de-Provence en Saint-Rémy-de-Provence. Reis maar mee: een culturele ontdekkingstocht in een unieke ambiance van licht en schone kunsten.

_______________________________________________________________

Bretagne is een van die regio’s waar de moderniteit nooit echt vat op heeft gekregen. Het Bretons, lekkernijen als Kouign Amann en andere culturele uitingen hebben de eeuwen hier moeiteloos overleefd, evenals het middeleeuwse erfgoed dat we nog in tal van steden terugvinden. Een daarvan is het gemoedelijke Dinan, veilig beschut achter metersdikke stadswallen.

_______________________________________________________________

Het is zo’n stad die al jaren op je bucket list staat, en toch komt het er maar steeds niet van. Want geen tijd, zo weinig vakantiedagen, waar moet je ovenachten. Aan al die excuses maken we nu definitief een einde: Dijon, on arrive!

_______________________________________________________________

Lourdes, stad van hoop, plastic prullaria en massatoerisme. Wat een contrast met de rust en de massieve bergpartijen van het groene achterland. Toch zijn ze onafscheidelijk met elkaar verbonden en nodigen ze allebei uit tot verwondering en reflectie.   

_______________________________________________________________

Geen Brug der Zuchten, geen overvol San Marco­ plein of heetbloedige gondeliers die met snikkende stem een Zeeuwse blondine toezingen … in het Venetië van de Dordogne is alles rustig en een­ voudig. Maar wel in een wonderschone ambiance

_______________________________________________________________

Bijzondere ontdekkingen doe je vaak bij toeval. Zoals in de Lot, waar een toeristisch uitstapje naar Saint-Cirq-Lapopie plotseling een andere wending krijgt na het ontwaren van een afgedankte spoorlijn. Welk verhaal schuilt er achter dit geheimzinnig stuk cultureel erfgoed? En waarom werd het weer aan de natuur prijsgegeven?

_______________________________________________________________

Van Catherine Deneuve en Robespierre tot Sartre en Jim Morrison – allemaal hebben ze een link met het Parijse zesde arrondissement. En zij niet alleen. Ook Oscar Wilde en een spookachtig metrostation hebben hier hun sporen achtergelaten. Maar waar liggen die?

_______________________________________________________________

‘Zelfs de Fransen weten niet waar de Mayenne ligt!’ lacht een medewerker van Mayenne Tourisme. ‘Dat komt door de ligging: we horen niet bij Bretagne, niet bij Normandië en we vallen net buiten de kastelenroute van de Loire. Maar we zijn ambitieus en gaan ervoor zorgen dat we nu eindelijk eens op de kaart worden gezet.’

_______________________________________________________________

Je ziet hem al van verre als je over de A31 rijdt: de kathedraal van Metz. Trots priemt hij met zijn gotische pinakels de hoogte in, alsof hij wil uitroepen: ‘Stop hier nou eens, in plaats van altijd maar door te jagen naar het zuiden!’ En dat is precies wat we nu gaan doen: Metz verkennen.

_______________________________________________________________

Paus Clemens V had het zo gek nog niet bekeken toen hij begin 14e eeuw de pauselijke residentie van Rome naar Avignon verplaatste. Deze stad, de meest westelijke van het landsdeel dat sinds 1793 de Vaucluse heet, werd toentertijd al geroemd door zijn schoonheid. Een goed startpunt dus om een lange route te maken van deze prachtige pausenstad naar de al even fotogenieke abdij van Sénanque.

_______________________________________________________________

In veel opzichten is Nord-Pas-de-Calais een grensgebied. De bewoners voelen zich sterker verbonden met hun Belgische moeder dan met hun Franse vader, en ook de architectuur van de steden bezit nog de statige allure van het noorden. Maar toch, wie de vele abdijen of chateaus bezoekt, de menukaarten bestudeert of over de stadswallen van Montreuil- sur-Mer flaneert, voelt onmiddellijk: dit is onmiskenbaar Frankrijk.

_______________________________________________________________

Eens per jaar vullen de stille straten van Lautrec, een middeleeuws dorp tussen Albi en Castres, zich met een opgewonden, hongerige menigte voor hét culinaire hoogtepunt van de Tarn: het roze knoflookfeest.

_______________________________________________________________

Toen Philip Freriks in Neem nou Parijs iets over le dix-septième moest schrijven, kwam hij niet verder dan: ‘Een keurig arrondissement waar Willem Frederik Hermans zijn collectie oude typmachines bewaart’. En inderdaad, voor de gemiddelde toerist biedt de stadswijk nauwelijks bijzondere musea, kerken of monumenten. Maar wie een virtuele tijdreis wil maken langs grote literaire geesten uit het verleden, kan hier zijn hart ophalen.

_______________________________________________________________

Jarenlang was Nancy slechts een geografisch ijkpunt waar reizigers op weg naar het zuiden achteloos voorbijsnelden. Maar dat begint te veranderen. Steeds vaker kiezen cultuurminnaars de stad voor een lang weekend weg, vanwege de vele art-nouveaupanden, de majestueuze place Stanislas en de geringe afstand; want ‘La Ville aux Portes d’Or’ ligt op nauwelijks drie uur rijden van Maastricht.

_______________________________________________________________

Wie bij Le Havre via de indrukwekkende, ruim twee kilometer lange Pont de Normandie de Seine oversteekt, kan nauwelijks vermoeden dat aan de overkant een wonderschoon middeleeuws havenstadje schuilgaat: Honfleur, de geboortegrond van Erik Satie en ooit een geliefde schilderlocatie van mannen als Gustave Courbet en Claude Monet. Waarom dat zo was, wordt tijdens een bezoek al snel duidelijk.

_______________________________________________________________

Place du Tertre, Moulin Rouge, Sacré Coeur … we kennen ze allemaal wel. Maar waar woonde Dalida? Waarom glimt de hand van het beeld op Place Marcel Aymé? Waar is het stamcafé van Michou? Wie is Michou eigenlijk? Om hierop een antwoord te vinden, gaan we Montmartre nu eens écht ontdekken.

_______________________________________________________________

Sinds een paar jaar kom ik er weer, nadat ik er een kwart eeuw de moed niet voor had. Want er is een wet die luidt: keer nooit terug naar een plek waaraan je dierbare herinneringen bewaart. Je zult er een gewijzigd decor aantreffen met onbekende figuranten. De tijd tikt in het heden, de hoofdrolspelers van weleer zijn vertrokken en het bezoek zal uitlopen op een bittere teleurstelling …

_______________________________________________________________

De westelijke kustlijn van Frankrijk biedt een enorme diversiteit aan landschappen, dorpen en monumenten. Zoals in het noorden, bij de Opaalkust, waarover Victor Hugo schreef: Ik ben werkelijk elke dag opnieuw onder de indruk van al dat moois dat God hier creëerde in het groen en het blauw.

_______________________________________________________________

Ik heb altijd gedacht dat er twee soorten stilten waren: de geluidloze, die je in ver afgelegen kloosters of kerken ervaart en de verdovende stilte, die volgt op een enorme knal of na het ontvangen van een doodsbericht. Beide zijn van tijdelijke duur. Na een paar minuten komen als vanzelf toch weer allerlei geluiden op gang: het getjilp van een vogel, een ver vliegtuigje of, omdat je de schrik overwint, er automatisch weer stilteverstorende gedachten door je hoofd gaan spoken. In Oradour-sur-Glane heb ik geleerd dat er ook een derde soort bestaat: de onvergankelijke stilte. 

_______________________________________________________________

‘Lutetia non urbs, sed orbis (Parijs is geen stad, maar een wereld),’ verklaarde keizer Karel V al in het jaar 1539. En zo is het nog altijd. Elk van de twintig arrondissementen heeft zijn eigen identiteit, zijn eigen sfeer en zijn eigen ziel. Het achtste is een trots en chic quartier waarin je als man het liefst zou flaneren in een deftige pandjesjas, met een hoge hoed en een paraplu.

_______________________________________________________________

Elk jaar, op de eerste zondag van november, stroomt de Église Sainte Rita in het 15e arrondissement vol voor de messe des animaux. Een populaire traditie die wereldwijd, zelfs in Nederland, steeds meer in trek is. In Parijs staat de dierenmis echter op de tocht: door geldgebrek is het voortbestaan van de parochiekerk en daarmee ook de traditie in gevaar.

_______________________________________________________________

Eind 19e eeuw was Montmartre hét centrum van de Franse schilderkunst en een populaire uitgaanswijk. Op de Butte verrezen talrijke cafés, bordelen en cabarets die door kunstenaars als Lautrec en Picasso werden bezocht en vereeuwigd. Eén roemrucht cabaret uit die tijd bestaat nog altijd: Le Lapin Agile.

_______________________________________________________________

Bagdad heeft zijn 1001 nachten, de Val de Loire heeft zijn 1001 torentjes. Sinds 2000 staat het gebied tussen Sully-sur-Loire en Chalonnes-sur-Loire op de werelderfgoedlijst van UNESCO. En terecht, want nergens ter wereld vind je op zo’n klein oppervlak zoveel sprookjesachtige kastelen, formidabele wijndomeinen en andere, soms nog nauwelijks ontdekte cultuurparels.

_______________________________________________________________

Zij was een gepassioneerde zangeres, schilderes en dagboekschrijfster. Haar naam: Marie Bashkirtseff, een jonge aristocrate van Russische afkomst met een enorme drang om onsterfelijk te worden. Hij een gevierd romancier en een geziene gast op de Parijse salons. Zijn naam: Guy de Maupassant. In maart 1884 stuurt Marie hem een anonieme brief waarin ze met hem contact zoekt, niet vermoedende dat zij daarmee een van de markantste correspondenties uit de Franse literatuurgeschiedenis in gang zet.

_______________________________________________________________

Nadat Algerije in 1830 onder Frans bewind kwam te staan, ontstond in Franse kunstkringen een grote fascinatie voor de Arabische wereld. Geboeid door hun sensualiteit, schilderde Eugène Delacroix de vrouwen van Algiers en liet schrijver Alphonse Daudet zijn held Tartarin verliefd worden op een buikdanseres. Wat trof hen zo in die Arabische vrouwen? Was het de erotische kracht van het bedekte, van die prikkelende suggestiviteit? Of werden zij betoverd door het vreemde en het onbekende?

_______________________________________________________________

Waarom staat de buurt achter het Palais de Chaillot te boek als het meest statige en ingetogen stadsdeel van Parijs? Niet omdat de bouwstijl er zichtbaar afwijkt, maar omdat de hier gevestigde beau monde het arrondissement ongewild een air van koele reserve heeft gegeven. Toch is het juist deze stijfdeftigheid waaraan het zestiende zijn charme dankt.

_______________________________________________________________

In de jaren twintig van de vorige eeuw was reizen een serieuzere onderneming dan tegenwoordig. Reizen betekende: op avontuur gaan. Het was lastiger, exclusiever en niet voor Jan en alleman weggelegd. Leo Faust en Jan Brusse waren de eerste Nederlandse journalisten die naar Parijs vertrokken en de stad aanlokkelijk maakten voor een steeds breder publiek.

_______________________________________________________________

Pablo Picasso, een eenvoudige volksjongen uit Malaga, vertrok in 1900 naar Parijs voor kunst, mooie vrouwen en het grote geld. Toen hij in 1973 overleed was hij inderdaad ’s werelds beroemdste kunstenaar, had hij talloze vrouwen bemind en bezat hij een onschatbaar vermogen aan geld, kapitaal en onroerend goed.

_______________________________________________________________

Als Gerard Reve in oktober 1968 een bezoek brengt aan de Drôme, maakt de desolate Franse landstreek met zijn uitgestrekte bergweiden en lavendelvelden zo’n indruk op hem, dat hij besluit om een halve berg, inclusief een bron en een stuk bos aan te kopen. Hier moet het grote schrijfpaleis gaan komen waar de schrijver altijd al van gedroomd heeft.

_______________________________________________________________

‘Ik zou er een miljoen voor overhebben om hier weg te kunnen. Ik schreeuw het uit om vrijgelaten te worden.’ Aldus schrijft Camille Claudel op 3 maart 1927 aan haar broer Paul. Op dat moment zit Frankrijks grootste en bekendste beeldhouwster ooit al 13 jaar opgesloten in de kille inrichting van Montdevergues, vlak bij Avignon. Een verblijf dat nog 16 jaar langer zal duren, tot aan haar dood in oktober 1943.

_______________________________________________________________

Wie de ware Bernadette Soubirous wil leren kennen, moet niet in Lourdes zijn maar 800 km noordelijker, in het Couvent Saint-Gildard te Nevers. Daar rust niet alleen haar intact gebleven lichaam, maar wordt een nog veel kostbaardere schat bewaard: haar door getuigen opgetekende uitspraken. En die geven een geheel andere impressie van de heilige dan het traditionele beeld van een stil, halfstom herderinnetje uit een prehistorische achterstandswijk.

_______________________________________________________________

Toen de jongedame mij om religieuze muziek vroeg, liet ik haar het Requiem van Gabriel Fauré horen. Na een half uur zette ze langzaam de hoofdtelefoon af, bleef een moment voor zich uit staren en sprak toen de gedenkwaardige woorden: ‘Dit kan niet op aarde gemaakt zijn. Dit is het mooiste dat ik ooit gehoord heb.’

_______________________________________________________________